مقدمه    4
الف-بيان مساله    4
ب-اهميت پژوهش    4
ج-سوالات تحقيق    4
د-چارچوب پژوهش    4
فصل اول:كليات    5
گفتار اول:مفهوم پناهنده    5
گفتاردوم: تعریف پناهنده    7
فصل دوم بررسي حقوق پناهدگان در فقه و اسناد بين المللي    9
گفتار اول: انواع پناهندگی در فقه    9
گفتار دوم: حقوق پناهندگان در اسناد بین المللی    10
الف) اعلامیه جهانی حقوق بشر    13
ب- کنوانسیون ۱۹۵۱ ژنو    13
ج) میثاق های بین المللی1966    15
نتیجه    17
منابع    18

 
مقدمه
الف-بيان مساله
مفهوم پناهندگی و تعریف پناهنده، از دیدگاه فقهی و در اسناد بین المللی متفاوتند. گرچه هم فقه و هم منابع بین المللی، حقوق را برای پناهنده به رسمیت شناخته اند.
ب-اهميت پژوهش
در این مقاله کوشش شده است مفهوم پناهنده از دیدگاه فقه و اسناد بین المللی تبیین و تعریف شود. همچنین حقوق پناهندگان در کشور پذیرنده از دیدگاه فقه و منابع بین المللی در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.
ج-سوالات تحقيق
تعريف و مفهوم پناهنده چيست؟
حقوق پناهندگان در حقوق موضوعه ايران چيست؟
حقوق پناهندگان در اسناد بين المللي چيست؟
د-چارچوب پژوهش
اين مقاله در دو فصل گردآوري گرديده است كه فصل اول شامل كليات است و فصل دوم به بررسي حقوق پناهندگان در فقه و اسناد بين المللي پرداخته شده است.
فصل اول:كليات
گفتار اول:مفهوم پناهنده
ابتدا لازم است در اينجا مفهوم پناهنده را در آيات و اسناد بين المللي بررسي مي كنيم
بند اول:قرآن کریم
در قران كريم آمده است:
«و اگر یکی از مشرکان به تو پناهنده شد، به او پناه بده تا سخن خدا را بشنود».{1}
بند دوم: ماده ۱۲ اعلامیه حقوق بشر اسلامی
« هر انسانی بر طبق شریعت، حق انتخاب و انتقال مکن برای اقامت در داخل و یا خارج کشورش را دارد و در صورت تحت ظلم قرار گرفتن می تواند به کشور دیگر پناهنده شود و بر آن کشور پناه دهنده واجب است که با او مدارا کند، تا این که پناهگاهی برایش فراهم شود، با این شرط که علت پناهندگی به خاطر ارتکاب جرم طبق نظر شرع نباشد »
بند سوم: ماده ۱۲ اعلامیه جهانی حقوق بشر
« هر کس حق دارد در برابر تعقیب، شکنجه و آزار، پناهگاهی جستجو کند و در کشورهای دیگر پناه اختیار کند»{2}
بررسی تطبیقی مسایل حقوقی، دریافتن راه حل های جدید و بهره گیری از دیدگاه و تجربیات متقابل نظام های مختلف حقوقی، ارزشی انکارناپذیر دارد.بررسی تطبیقی مسائل فقهی با عمر کهن فقه شیعی قرین است. تدوین کتاب الخلاف توسط شیخ الطائفه نقطه عطفی در این زمینه است. بررسی تطبیقی مسائل فقهی توسط فقیه نام آور دهه های اخیر، مرحوم آیت اللّه العظمی بروجردی روحی دیگر در کالبد فقه شیعی دمید. و هم اکنون نیز حوزه فقهی شاگردان برجسته آن فقیه فرزانه به دلیل پی گیری آن متد موفق، برجستگی خاصّی دارد.
با این وجود ،بعلت ورود اندیشه های حقوقی غیر اسلامی در حوزه باورهای حقوقی کشورهای اسلامی، ضرورت بررسی تطبیقی مسائل فقهی با سایر نظام های مطرح (بویژه در قلمرو مسائل اجتماعی) به خوبی احساس می شود.
از جمله مباحث تطبیقی بررسی و مطابقه مسایل مربوط به حقوق و روابط بین الملل و تطبیق آن با راه حل های ارائه شده در فقه می باشد.